Rafvirkjun – Rafeindavirkjun

Nám í rafiðngreinum skiptist upp í grunnnám rafiðna og faggreinar. Grunnnámið tekur 4 annir og á síðustu önninni velja nemendur hvort þeir vilji taka rafvirkjun í framhaldi eða rafeindavirkjun. Rafvirkjun er tvær annir í skóla og þurfa nemendur jafnframt að taka vinnustaðanám á ferilbók í allt að 48 vikur. Að lokinni útskrift og eftir að vinnustaðanámi er lokið öðlast nemendur rétt á að þreyta sveinspróf í greininni.

Í rafeindavirkjun eru annirnar þrjár og vinnustaðanámið styttra á móti. Eins og staðan er núna taka nemendur í kjölfarið eða samhliða 30 vikur í starfsþjálfun. Ferilbók í rafeindavirkjun er ekki virk enn sem komið er. Í lok 3. annar í rafeindavirkjun (7.annar sé grunnnámið talið með) taka nemendur sveinspróf. Sveinsbréfið er síðan afhent þegar nemendur hafa lokið 30 vikna vinnustaðanámi.

Rafveituvirkjun er löggilt iðngrein. Nám í rafveituvirkjun miðast við að umsækjandi hafi þegar lokið sveinsprófi í rafvirkjun. Námið er 2 annir í dreifnámi, samtals 19 einingar. Nemendur þurfa síðan að taka 30 vikur í starfsþjálfun eða ferilbók og öðlast þá rétt til að þreyta sveinspróf.

Rafvélavirkjun er löggilt iðngrein og er eins og rafveituvirkjun hattur ofan á sveinspróf í rafvirkjun. Þetta fag eins og rafveituvirkjun er kennd í dreifnámi og er samtals 26 einingar. Nemendur þurfa síðan að ljúka 30 vikna vinnustaðanámi til að öðlast rétt til að þreyta sveinspróf.

Nemendur sem lokið hafa stúdentsprófi geta sótt um að taka grunnnám rafiðna á þremur vikum í stað fjögurra. Þá eru engir áfangar í almennu bóknámi með heldur bara fagnám og styttir þetta námstímann um eina önn.

Nemendur sem taka faggreinar eins og rafvirkjun og rafeindavirkjun geta bætt við sig áföngum í bóknámi til að klára stúdent samhliða iðnnámi. Það er 200 eininga braut STF17 sem bætist þá við en vakin er athygli á því að ef nemendur hyggja á háskólanám í kjölfarið að kanna innritunarkröfur í því námi sem stefnt er að því til dæmis tæknifræði í háskólum áskilur mun meiri stærðrfæði en almenn stúdentspróf gefa.

 

Störf og tækifæri innan rafiðnaðar

Störf rafiðnaðarmanna eru marg­vísleg. Allt frá því að leggja háspennu­línur og í sam­setn­ingu á örmerkjum fyrir dýr. Störf í rafiðngreinum henta bæði körlum og konum og hefur konum fjölgað í rafiðngreinum undanfarin ár. Rafiðngreinar skiptast í nokkrar greinar og er raf­virkjun fjöl­menn­asta greinin en þar á eftir kemur raf­einda­virkjun og síðan raf­veitu­virkjun og raf­véla­virkjun. Sjá má skemmtileg myndbönd um störf í rafiðngreinum á vefnum straumlína.is.

Rafvirkjar vinna mjög fjöl­breytt störf í rafiðngeir­anum. Þeir leggja raf­magn í nýbygg­ingar, setja upp raf­magn­stöflur, dósir, tengla og rofa og lýs­ingu ásamt net­kerfum. Þar sem tölvu­stýrð kerfi eru for­rita þeir jafn­framt kerfin. Raf­virkjar vinna mikið í iðnaði við raf­vélar og stýr­ingar, bæði við upp­setn­ingar og viðhald.

Rafeindavirkjar eru mikið í tölvu­geir­anum en einnig er mikið í að gera við tæki eins og hljóm­tæki, flat­skjái, öryggis­kerfi, lækn­inga­tæki, sím­kerfi, fjar­skipta­tæki hvers­konar og radar­búnað. Jafn­framt læra raf­einda­virkjar mikið um örtölvur, for­ritun þeirra og teng­ingu við vél­búnað hvers­konar.

Rafveituvirkjar eru í mest í háspennu­tækni. Þeir setja upp tengi­virki, leggja háspennu­línur og setja upp spennistöðvar. Rafveituvirkjar eru fagmennirnir sem fara á staðinn þegar raflínur slitna eða möstur bila til að gera við, oft við erfiðar aðstæður. Mörg raf­verk­taka­fyr­ir­tæki hafa raf­veitu­virkja í vinnu.

Rafvélavirkjun snýst um að þjón­usta raf­mótora og rafala. Upp­setning og viðgerðir á raf­vélum hvers­konar. Raf­vélar eru mjög víða notaðar og nú fer að aukast þörfin fyrir þessa þekk­ingu þegar raf­bílum fjölgar mikið. Raf­véla­virkjar vinna mest á verkstæðum.

 

Fræðsla um störf rafiðnaðarmanna

Hægt er að sjá for­vitnileg mynd­bönd um störf rafiðnaðarmanna á straumlina.is. Hægt er að fylgjast með fyrirtækjum sem taka nema á Starfastræti Tækniskólans.

 

Félög

Rafiðnaðarmenn eru flestir félagar í Rafiðnaðarsambandi Íslands, RSI. Fagfélögin eru Félag rafvirkja, FÍR og Félag rafeindavirkja, FRV. Rafiðnaðarsam­bandið og Samtök rafverktaka hafa öfl­ugan menntasjóð sem rekur RAFMENNT, fræðslumiðstöð rafiðnaðarins.

 

Hljóðtækni

Raf­tækni­skólinn býður upp á nám í hljóðtækni í sam­starfi við Stúdíó Sýr­land. Hljóðtækni­námið er þrjár annir og útskrifast nem­endur sem hljóðtækni­menn. Um er að ræða ­tækninám og eru hljóðmenn gjarnan félagar í Félagi tæknifólks í rafiðnaði sem heyrir undir Rafiðnaðarsam­band Íslands.